اقتصاد تأمین اجتماعی در ایران؛ مطالعة موردی منابع بیمه‌ای

در این مقاله با به‌کارگیری مدل تعدیل جزئی به بررسی آثار متغیرهای اقتصادی، جمعیّتی و بیمه‌ای بر درآمدهای هدف‌گذاری شدة سازمان تأمین اجتماعی با استفاده از داده‌های کلان 1340 تا 1380 پرداخته شده است. برطبق یافته‌های این مقاله عوامل مختلف سازمانی و نهادی، بورکراسی، هزینه‌های تغییر، پافشاری برعادات، رسیدن به درآمد مطلوب (هدف‌گذاری شده) را با کُندی و تأخیر مواجه می‌سازد. کششهای کوتاه‌مدت و بلندمدت نشان می‌دهد عواملی چون سطح حدّاقل دستمزدها، نرخهای حقّ بیمه، تعداد بیمه‌شده‌ها، اثر قابل توجهی درسرعت حصول به درآمد مطلوب دارند. تعداد بیمه شده‌ها تحت تأثیر شدید شاغلان بخشهای اقتصادی است که عامل تعیین‌کننده درآنها محصول و موجودی سرمایه و کاربَری تولید است. بنابراین برای دست‌یابی به درآمد مطلوب، باید افزایش تعداد بیمه‌شده‌ها و حدّاقل دستمزدها در اولویّت باشد.